Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Deniz Teknolojileri Meslek Yüksekokulu

Akademisyenimizden UNDP Türkiye/GEF Mercan Projesine Bilimsel Katkı

Birleşmiş Millet Kalkınma Programı Küresel Çevre Fonu ve MAVA ortaklığında çağrıya çıkılan, UNDP Türkiye himayesinde gerçekleştirilen GEF Küçük destek projeleri 2022 yılı dönemi sonuçları açıklandı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Teknolojileri Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Doç. Dr. H. Barış Özalp’in bilim danışmanı olarak destek verdiği, Biyoçeşitlilik odak alanı konusuna ilişkin başvurusu yapılan “Türkiye Kıyıları Mercan Resif Deniz Doğa Alanlarını Geliştirme, Koruma, İzleme ve Yönetimi” projesi komite tarafından değerlendirilmiş ve desteklenmeye değer bulunmuştur.

İklim değişimi ve aşırı balıkçılık faaliyetlerinin etkisi altında olan ve aynı zamanda hassas olarak rapor edilen mercan resifleri son yıllarda birçok denizel ve okyanus kıyı bölgesinde ve açık sularda koruma altına alınmaktadır. Mercanlar, deniz canlıları için temel barınma, beslenme ve üreme alanları oluşturduklarından korunmaları yönünde küresel boyutta uluslararası anlaşmalar bulunmaktadır. Dünya üzerinde özellikle Akdeniz’de koruma altında olan ve IUCN kırmızı listelerinde nesli tehlike altındaki mercan türleri listesinde yer alan taş mercan Cladocora caespitosa (Linnaeus, 1767) ve altın mercan Savalia savaglia (Bertoloni, 1819) habitatlarını konu alan proje, aynı zamanda Türkiye’nin ikinci UNDP Türkiye destekli mercan resif projesi niteliğinde olup Türkiye Mercan Faunası’na bilimsel katkılar yapılması planlanmıştır.  

Proje kapsamında Bozcaada’nın Tuzburnu ve İncirliada kıyılarında yoğun dağılım gösteren ve adanın en geniş resif ekosistemi olaran bilinen Cladocora caespitosa mercan habitatında bilimsel çalışmalar yapılacak ve popülasyonlar üzerinde hassasiyet arttırıcı faaliyetler gerçekleştirilecektir. Projenin ikinci dönem çalışma bölgesi olan Marmara Adası’nda yapılacak araştırmalarda S. savaglia gorgon mercanlarının balık ağlarından hasar görmüş popülasyonları incelenecek ve habitat-tür bazlı yapılacak sualtı araştırmaları verileri, ilgili bakanlıklarla paylaşılacaktır.

Projenin 27 Ağustos 2022 tarihinde gerçekleştirilen ve TRT Haber muhabirleri tarafından görüntülenen resmi lansman açılışı ve tantım dalışı faaliyetleri ile sualtından fotoğraf sergisine, Bozcaada Liman Başkan Yardımcısı Yusuf Ünsal, Bozcaada Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Ahmet Acar, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) temsilcileri, Adalar Vakfı’ndan Adil Çamur ve Elif Gözler Çamur ile projenin resmi destekçileri ve ilgiler katılım sağlamış olup mercan dalış faaliyetine Bozcaada Sahil Güvenlik Bot Komutanlığının SAGET botu iştirak etmiştir.

Projenin temel amaçları arasında, 2030 yılına kadar Türkiye denizlerinde %30 denizel koruma alanı hedeflerine ulaşılması bulunmaktadır. Çanakkale Sualtı Spor Kulübü Derneği’nin idari yürütücülüğünde gerçekleştirilen proje, Bozcaada Su Ürünleri Kooperatifi Başkanlığı, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Sualtı Fotoğrafçıları ve Filmcileri Derneği (SUFOD), Adalar Vakfı,  Mendirek Dergisi ve Vira Dergisi tarafından resmi olarak desteklenmektedir.